31 Jan Brexit: Το οικονομικο μελλον του Σίτυ και γιατί η Ε.Ε. δεν μπορεί να οικοδομήσει το Λονδίνο μέσα σε μια μέρα
ΤΟ BREXIT ΕΚ ΤΩΝ ΕΣΩ
ΔΥΟ ΚΥΠΡΙΟΙ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΑΝΑΛΥΟΥΝ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΝ
Το Brexit με το οποίο ασχολείται ολόκληρη η υφήλιος εδώ και περισσότερο από τρία χρόνια, είναι ολοένα και πιο κοντά στην υλοποίηση. Μάλιστα, οι τελευταίες εξελίξεις σε Μεγάλη Βρετανία και Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν μειώσει την αβεβαιότητα σε μεγάλο βαθμό και όλα δείχνουν πως η κατάληξη της διαδικασίας αποχώρησης είναι πιο κοντά από ποτέ.
Ωστόσο, τα ανοιχτά θέματα και κυρίως η επόμενη μέρα για το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ακόμα πολλά στάδια να διέλθει και σίγουρα θα χρειαστεί αρκετός καιρός μέχρι να ομαλοποιηθεί η πορεία του στο νέο περιβάλλον. Είναι γι’ αυτό που ζητήσαμε από δύο Κύπριους που διαμένουν και εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, να μας δώσουν τις δικές τους απόψεις και την εκ των έσω εικόνα που υπάρχει.
Ο Αλέξανδρος Μιχαηλίδης, καθηγητής χρηματοοικονομικών στο Imperial College Business School και ο Λούης Λοΐζου, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Τραπεζιτών παραθέτουν τις απόψεις τους σε σχέση με το πολυσυζητημένο θέμα.
Ο Αλ. Μιχαηλίδης καταδεικνύει πως η αβεβαιότητα των τελευταίων ετών έχει περιορίσει τις επενδύσεις ιδιωτών και επιχειρήσεων κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας να σημειώσουν σημαντική επιβράδυνση.
Ωστόσο, σημειώνει πως η βρετανική οικονομία διατηρεί σημαντικά πλεονεκτήματα όπως το γρήγορο κι δίκιο σύστημα απονομής δικαιοσύνης, το οποίο από μόνο του προσελκύει επενδύσεις. Επίσης, τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται έντονα η τεχνολογία τεχνητή νοημοσύνης, ακόμα και στο δημόσιο, κάτι που επίσης είναι θετικό. Γενικότερα, ο κ. Μιχαηλίδης εκτιμά πως οι προοπτικές για τη βρετανική οικονομία παραμένουν θετικές και πως η κυβέρνηση θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να ανταπεξέλθει των δυσκολιών.
Από την πλευρά του, ο Λ. Λοΐζου επικεντρώνεται στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών εκτιμώντας ότι θα υπάρξει τελικά μια ενδελεχής συμφωνία που θα διασφαλίζει το χρηματοπιστωτικό και επαγγελματικό τομέα τόσο του ΗΒ όσο και της ΕΕ. Η πιθανότητα «no-deal» αποτελεί, κατά την άποψή του, ένα απόμακρο σενάριο. Όπως εκτιμά, το κατά πόσον η συμφωνία θα βασιστεί σε μία μορφή βασικής ισοδυναμίας, ενισχυμένης ισοδυναμίας ή δυναμικής ευθυγράμμισης είναι κάτι το οποίο θα διαφανεί μέχρι την 1η Ιουλίου 2020, όταν και θα διαφανεί αν οι δύο πλευρές προχωρήσουν στην επιμήκυνση της μεταβατικής περιόδου με τη προοπτική να έχουν περισσότερο χρόνο για τη διαπραγμάτευση μίας, πιο εξειδικευμένου τύπου, συμφωνίας.
ΛΟΥΗΣ ΛΟΪΖΟΥ
ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Η ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΕ ΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗΣ ΙΣΟΔΥΝΑΜΙΑΣ ΑΝΤΙ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΔΙΑΒΑΤΗΡΙΟΥ (PASSPORTING), ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΔΙΕΥΡΥΝΕ ΤΗΝ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΙΣΟΔΥΝΑΜΙΑΣ, ΑΝ ΚΑΙ ΘΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΚΑΤΩΤΕΡΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΙΑΙΑ ΑΓΟΡΑ
Μετά από τριάμισι χρόνια αβεβαιότητας, το Brexit πλέον παίρνει το δρόμο της υλοποίησης και εισέρχεται στη μεταβατική –αλλά γεμάτη προκλήσεις – φάση. Η καινούρια χρονιά που βρίσκεται μπροστά μας, θα αναλωθεί σε διαπραγματεύσεις μεταξύ του ΗΒ και της ΕΕ όσον αφορά τη μελλοντική εμπορική τους σχέση μετά το πέρας της μεταβατικής περιόδου. Ένα σημαντικό ζήτημα σ’ αυτές τις διαπραγματεύσεις είναι κατά πόσον η νέα βρετανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να στοχεύει στην απόκλιση από τους κανόνες του μπλοκ, απορρίπτοντας έτσι την πιθανή δυναμική ευθυγράμμιση των μελλοντικών βρετανικών εμπορικών κανόνων με τους κοινοτικούς κανονισμούς.
Στην περίπτωση του τομέα των χρηματοπιστωτικών και επαγγελματικών υπηρεσιών, η πρόσβαση στην ενιαία αγορά της ΕΕ για τις εταιρείες που είναι εγκατεστημένες στο ΗΒ θα παραμείνει ουσιαστικά ως έχει μέχρι τη λήξη της μεταβατικής περιόδου τουλάχιστον έως το τέλος του 2020. Βάση της αναθεωρημένης Συμφωνίας Αποχώρησης (η οποία ήδη έχει επικυρωθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων), η μεταβατική περίοδος μπορεί να παραταθεί μέχρι και το τέλος του 2022, αφού οι δύο πλευρές το προσυμφωνήσουν μέχρι την 1η Ιουλίου 2020. Κατά το παρόν στάδιο, ελάχιστα γνωρίζουμε για την πιθανή μορφή που ενδέχεται να πάρει το πλαίσιο παροχής χρηματοπιστωτικών και επαγγελματικών υπηρεσιών από το ΗΒ προς την ενιαία αγορά και αντιστρόφως μετά τη λήξη της οποιασδήποτε μεταβατικής περιόδου.
Η αναθεωρημένη Πολιτική Δήλωση αναφέρει ότι αποτελεί κοινό στόχο η φιλελευθεροποίηση του εμπορίου υπηρεσιών (συμπεριλαμβανομένου των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών). Αυτός ο στόχος πιθανόν να αποτελέσει την αφετηρία για τη διαπραγμάτευση μιας Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου. Εξάλλου, η συγκεκριμένη δήλωση αναφέρει ότι οι δύο πλευρές θα ολοκληρώσουν την αξιολόγηση της μεταξύ τους ισοδυναμίας μέχρι τα μέσα του 2020, δηλαδή πριν την πιθανή υποβολή παράτασης της μεταβατικής περιόδου. Παρόλα αυτά, στη Δήλωση δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην επέκταση της ισοδυναμίας πέραν της βασικής ισοδυναμίας. Το ΗΒ πρότεινε ένα σύστημα ενισχυμένης ισοδυναμίας αντί των δικαιωμάτων διαβατηρίου (passporting), το οποίο θα διεύρυνε την υπάρχουσα κοινοτική έννοια της ισοδυναμίας, αν και θα προσφέρει κατώτερη πρόσβαση στην ενιαία αγορά σε σύγκριση με την υφιστάμενη.
Εάν μέχρι τη λήξη της τελικής μεταβατικής περιόδου δεν γίνει κατορθωτή η σύναψη συμφωνίας σχετικά με τη μελλοντική εμπορική σχέση, τότε θα εισέλθουμε στο σενάριο «no-deal» και την εφαρμογή των τυπικών κανόνων της Παγκόσμιας Οργάνωσης Εμπορίου. Η δική μου εκτίμηση είναι ότι θα υπάρξει μια ενδελεχής συμφωνία που θα διασφαλίζει το χρηματοπιστωτικό και επαγγελματικό τομέα τόσο του ΗΒ όσο και της ΕΕ. Η πιθανότητα «no deal» αποτελεί, κατά την άποψή μου, ένα απόμακρο σενάριο. Κατά πόσον η συμφωνία θα βασιστεί σε μια μορφή βασικής ισοδυναμίας, ενισχυμένης ισοδυναμίας ή δυναμικής ευθυγράμμισης αυτό είναι κάτι το οποίο θα διαφανεί μέχρι την 1η Ιουλίου 2020, όταν θα γνωρίζουμε αν οι δύο πλευρές προχωρήσουν στην επιμήκυνση της μεταβατικής περιόδου με την προοπτική να έχουν περισσότερο χρόνο για τη διαπραγμάτευση μιας, πιο εξειδικευμένου τύπου, συμφωνίας. Αν δεν υπάρξει περαιτέρω παράταση, τότε ενδέχεται η βασική ισοδυναμία –ίσως βελτιωμένη– να αποτελέσει στο εγγύς μέλλον το πλαίσιο πρόσβασης στην ενιαία αγορά.
Είναι σημαντικό οι δύο πλευρές να στοχεύσουν σε μια μακροπρόθεσμη εποικοδομητική σχέση παρά την προώθηση της «αθέμιτης ανταγωνιστικότητας». Όσο σκληρή και αν είναι η πραγματικότητα του Brexit για το ΗΒ, άλλο τόσο σκληρή είναι για την ίδια την ΕΕ. Το Λονδίνο παραμένει το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό κέντρο στην Ευρώπη και το δεύτερο μεγαλύτερο παγκοσμίως. Παράγει πέραν των 550 δισ. ευρώ σε ΑΕΠ, εκ των οποίων περίπου τα 145 δισ. ευρώ προέρχονται από τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Κατά τον ίδιο τρόπο που η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μια μέρα, η ΕΕ δεν μπορεί να ευελπιστεί ότι θα καταφέρει να χτίσει –οπουδήποτε στην επικράτειά της– μια χρηματοπιστωτική περιφέρεια εφάμιλλης ή καλύτερης του Λονδίνου• τουλάχιστον μέσα σε μια γενιά. Ενώ την ίδια στιγμή θα χάνει ολοένα έδαφος, μαζί της φυσικά και το ΗΒ, στη παγκόσμια σκακιέρα. Όπως άλλωστε είπε και ο Τζορτζ Σόρος πριν το περιβόητο δημοψήφισμα του 2016, η επιλογή Brexit θα είναι «lose-lose». Αυτό ελπίζω και οι δύο πλευρές να το έχουν αντιληφθεί μέχρι τώρα.