06 Dec The Cyprus Stock Exchange and Eastern Mediterranean Capital Markets – The Economist’s London Summit
The Eastmed-London investment summit: Cyprus- Greece -Islael:
Propelling a Partnership for growth
At The Economist’s EastMed London Investment Summit, at the London Stock Exchange, in December 2019, Louis Loizou, partner at Loizou&Co and Chairman of the Hellenic Bankers Association-UK suggested moving towards a regionalisation of capital markets in the Eastern Mediterranean.
Aligning capital markets with the growth trajectory and energy prospects could be a catalyst factor in deploying capital for SMEs and corporates in the region. The Cyprus Stock Exchange can take a leading role, generating opportunities for every country in the Eastern Mediterranean.
More specifically Louis Loizou stated “ I would like to give some brief points and comments on all three themes of this panel, banking sector, financing tools and also capital markets. Banking sector is the worse behind us, due to the strong capitalization of the banking sector both in Greece and Cyprus and the strong regulation. I do not personally believe that the banking sector is a threat for any financial crisis similarly to what we have seen in the past but we should place our attention in our focus in regulating other sectors specifically the tech sector, that’s where I see problems down the line. Now on the NPL front we have definitely seen a reduction of MPs from the banking system, however the mechanism of reduction of this NPls is through selling as management firms. That doesn’t really solve the problem because you still have the NPLs within the system. We should definitely find more effective ways of dealing with this matter. The third point I would like to make on the banking sector is about recapitalisation and the difficulties are we still observe for banks either in Cyprus and Greece raising capital either through equity or debt markets. If it is debt it can be a very high coupon, if it is equity it may not be the case.
Regarding the financing tools and based on EBRD data, we know as a fact that most of the financing in the EU and 60% of it is done through internal funding so if you have a corporate that would like to invest in an opportunity they use their own funding. The number for Cyprus is 80 percent, so 80 percent of the companies use their own internal funds. The great number is closer to the Cypriot number than the EU average. The problem with that is the external funding is very low, 40 percent for EU and 20 percent for Cyprus. And what is the external funding in that case? The external funding is mainly bank lending. We don’t see much factoring, we don’t see much leasing. Not to mention the fact that the issuing of corporate bonds or the issuing of equity instruments are almost nonexistent. So we definitely look for modernization of culture markets in the eastern Mediterranean. Capital markets are the performing ones. My suggestion is not necessarily looking whether investors make profits or not, which of course is an important matter, the main issue is liquidity and whether these profits are sustainable. We have seen in many cases capital markets creating profit but not enough liquidity to capitalize on those profits. Participation in capital markets is very low. Market structures are inefficient and I compare now to the London Stock Exchange way that today is hosting this event. London Stock Exchange offers the elite platform which is financing at the startup or early stage levels, then they have the aim the alternative investment market for growth companies and after that they have the main markets that can be used by firms to either diversify their investor base or consolidate a sector or do an M&A. We don’t see such a thing either in Greece, Cyprus or even Israel.
When it comes to the extraversion of the region between the three countries Cyprus, Greece and Israel, Greece has taken the lead especially the Athens Stock Exchange in leading a more regional footprint than Greek only footprint or an Israel only footprint or a Cypriot only footprint but we see now in these other two countries. It’s my belief that this may continue. We have seen them recently acquiring a minority state in Bursa Kuwait and hopefully we will see more cooperation in capital markets between the three countries. Currently our company is one of the advisors to the Ministry of Finance of the Republic of Cyprus in exploring all feasible ways for strategizing for the Cyprus Stock Exchange. Just to mention that the Cyprus Stock exchange is one of the few remaining state-owned Stock Exchanges globally. Hopefully we will see a modernization and redefinition of capital markets not only in Cyprus but also in Greece and Israel. “
Στο Economist’s EastMed London Investment Summit, στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, το Δεκέμβριο του 2019, ο Λούης Λοΐζου, εταίρος της Loizou & Co και Πρόεδρος πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Τραπεζιτών, πρότεινε να στραφούμε προς την περιφερειοποίηση των κεφαλαιαγορών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η ευθυγράμμιση των κεφαλαιαγορών με την τροχιά ανάπτυξης και τις ενεργειακές προοπτικές θα μπορούσε να αποτελέσει καταλυτικό παράγοντα για την ανάπτυξη κεφαλαίων για τις ΜΜΕ και τις επιχειρήσεις στην περιοχή. Το Χρηματιστήριο Κύπρου μπορεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο, δημιουργώντας ευκαιρίες για κάθε χώρα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πιο συγκεκριμένα , ο Λούης Λοΐζου δήλωσε ότι ” Θα ήθελα να κάνω ορισμένα συνοπτικά σχόλια για τα τρία θέματα αυτής της συζήτησης, τον τραπεζικο τομέα, τα χρηματοδοτικά μέσα καθώς και τις κεφαλαιαγορές. Ο τραπεζικός τομέας είναι ο χειρότερος, λόγω της ισχυρής κεφαλαιοποίησης του τραπεζικού τομέα τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο και της ισχυρής ρύθμισης. Δεν πιστεύω προσωπικά ότι ο τραπεζικός τομέας αποτελεί απειλή για οποιαδήποτε οικονομική κρίση παρόμοια με ό, τι είδαμε στο παρελθόν αλλά πρέπει να θέσουμε την προσοχή μας στο επίκεντρό μας στη ρύθμιση άλλων τομέων ειδικά στον τομέα της τεχνολογίας. Όσο αφορά το NPL έχουμε δει σίγουρα μια μείωση των βουλευτών από το τραπεζικό σύστημα, ωστόσο ο μηχανισμός μείωσης του NPls είναι μέσω της πώλησης ως εταιρείες διαχείρισης. Αυτό δεν λύνει πραγματικά το πρόβλημα επειδή ακόμη υπάρχει το NPL μέσα στο σύστημα. Θα πρέπει σίγουρα να βρούμε πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης αυτού του ζητήματος.
Το τρίτο σημείο που θα ήθελα να θέσω σχετικά με τον τραπεζικό τομέα είναι η ανακεφαλαιοποίηση και οι δυσκολίες εξακολουθούν να παρατηρούνται για τις τράπεζες είτε στην Κύπρο είτε στην Ελλάδα, που αντλούν κεφάλαια είτε μέσω αγορών μετοχών είτε μέσω χρεογράφων. Εάν πρόκειται για χρέος, μπορεί να είναι ένα πολύ υψηλό κουπόνι, αν είναι μετοχικό κεφάλαιο, ίσως δεν συμβαίνει αυτό.
Σχετικά με τα χρηματοδοτικά εργαλεία και με βάση τα στοιχεία της ΕΤΑΑ γνωρίζουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης στην ΕΕ και το 60% της χρηματοδότησης γίνεται μέσω εσωτερικής χρηματοδότησης, οπότε μια εταιρία που επενδύει σε μια ευκαιρία χρησιμοποιεί τη χρηματοδότηση της. Ο ποσοστό για την Κύπρο είναι 80%, οπότε το 80% των εταιρειών χρησιμοποιούν τα δικά τους εσωτερικά κεφάλαια. Ο μεγάλος αριθμός είναι πιο κοντά στον κυπριακό αριθμό από τον μέσο όρο της ΕΕ. Το πρόβλημα με αυτό είναι ότι η εξωτερική χρηματοδότηση είναι πολύ χαμηλή, το 40% για την ΕΕ και το 20% για την Κύπρο. Και ποια είναι η εξωτερική χρηματοδότηση στην περίπτωση αυτή; Η εξωτερική χρηματοδότηση είναι κυρίως τραπεζικός δανεισμός. Για να μην αναφέρουμε το γεγονός ότι η έκδοση εταιρικών ομολόγων ή η έκδοση συμμετοχικών τίτλων είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Επομένως, σίγουρα ψάχνουμε για τον εκσυγχρονισμό των πολιτιστικών αγορών στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι κεφαλαιαγορές είναι αυτές που αποδίδουν. Η πρότασή μου δεν εξετάζει απαραιτήτως αν οι επενδυτές αποκομίζουν κέρδη ή όχι, κάτι που φυσικά είναι σημαντικό ζήτημα, το κύριο ζήτημα είναι η ρευστότητα και εάν αυτά τα κέρδη είναι βιώσιμα. Έχουμε δει σε πολλές περιπτώσεις τις κεφαλαιαγορές να δημιουργούν κέρδη αλλά όχι αρκετή ρευστότητα για να επωφεληθούν από αυτά τα κέρδη. Η συμμετοχή στις κεφαλαιαγορές είναι πολύ χαμηλή. Οι δομές της αγοράς είναι αναποτελεσματικές και τις συγκρίνω με αυτές του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου, το οποίο φιλοξενεί σήμερα αυτό την εκδήλωση. Το Χρηματιστήριο του Λονδίνου προσφέρει την ελίτ πλατφόρμα που χρηματοδοτείται στα επίπεδα εκκίνησης ή πρώιμης φάσης, τότε έχουν ως στόχο την εναλλακτική επενδυτική αγορά για τις αναπτυσσόμενες εταιρείες και στη συνέχεια έχουν τις κύριες αγορές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις εταιρείες είτε για τη διαφοροποίηση της βάσης των επενδυτών τους ή για ενοποίηση ενός τομέα ή πραγματοποίηση μιας συγχώνευσης. Δεν βλέπουμε κάτι τέτοιο ούτε στην Ελλάδα, ούτε στην Κύπρο ούτε στο Ισραήλ.
Όσον αφορά την εξωστρέφεια της περιοχής μεταξύ των τριών χωρών, η Κύπρος, η Ελλάδα και το Ισραήλ, η Ελλάδα ανέλαβε το προβάδισμα, ιδίως από το Χρηματιστήριο Αθηνών, οδηγώντας σε ένα πιο περιφερειακό αποτύπωμα απ’ ότι το ελληνικό μόνο αποτύπωμα ή μόνο το αποτύπωμα του Ισραήλ ή μόνο το κυπριακό αποτύπωμα, αλλά τώρα έχουμε την προσοχή μας σε αυτές τις άλλες δύο χώρες. Πιστεύω ότι αυτό μπορεί να συνεχιστεί. Έχουμε δει ότι πρόσφατα απέκτησαν ένα μειονοτικό κράτος στο Bursa Kuwait και ελπίζουμε ότι θα δούμε μεγαλύτερη συνεργασία στις κεφαλαιαγορές μεταξύ των τριών χωρών. Η εταιρεία μας είναι ένας από τους συμβούλους του Υπουργείου Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, σχετικά με τη να διερευνήση όλων των εφικτών τρόπων στρατηγικής για το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου. Ας σημειωθεί ότι το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου είναι ένα από τα λίγα κρατικά διαθέσιμα Χρηματιστήρια παγκοσμίως. Ας ελπίσουμε ότι θα δούμε έναν εκσυγχρονισμό και επαναπροσδιορισμό των κεφαλαιαγορών όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στην Ελλάδα και το Ισραήλ.”